Ομίλια στα πλαίσια της συζήτησης για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του έτους 2009

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κάθε Προϋπολογισμός που κατατίθεται μετά από εναλλαγή στην εκτελεστική εξουσία, πέρα από δείγμα γραφής του οράματος και της προοπτικής της νέας Κυβέρνησης, είναι ταυτόχρονα σαφής ένδειξη για την κατάσταση στην οποία παρέδωσε την οικονομία του τόπου η απελθούσα Κυβέρνηση. Εμείς ως Δημοκρατικό Κόμμα, είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι γιατί αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που μας αναλογούσαν κατά την προηγούμενη πενταετία συμβάλαμε τα μέγιστα στην αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής της Κυβέρνησης του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου.
Με τη συνεπή και υπεύθυνη διαχείριση της οικονομίας από την Κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου επιτεύχθηκε να επικρατήσουν στην Κύπρο συνθήκες μακροοικονομικής σταθερότητας στο δημόσιο ισοζύγιο, χαμηλό ποσοστό δημόσιου χρέους, συνθήκες πλήρους απασχόλησης, αύξηση των αναπτυξιακών και κοινωνικών δαπανών, στα πλαίσια μιας συνετής πολιτικής που τότε κατακρίθηκε έντονα. Η κυριότερη όμως επιτυχία της Κυβέρνησης του Τάσσου Παπαδόπουλου μέσα από την προσωπική επιμονή του ιδίου και με τη σταθερή υποστήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος ήταν η έγκαιρη ένταξη στην Ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου 2008, θωρακίζοντας την κυπριακή οικονομία. Ιδιαίτερα σήμερα, οι επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης θα είναι, κατά την έκφραση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, «εξαιρετικά ηπιότερες από τις επιπτώσεις που θα υπήρχαν επί της μικρής και ανοικτής κυπριακής οικονομίας εάν η χώρα δεν ήταν μέλος της ευρωζώνης». Η Κύπρος βρίσκεται στην καλύτερη υπό τις περιστάσεις δυνατή θέση, ως απότοκο της συνετής οικονομικής πολιτικής (ή της πολιτικής του «κουμπαρά» όπως χαρακτηριζόταν) και της παράδοσής της οικονομίας σε πολύ καλύτερη και νοικοκυρεμένη κατάσταση από ότι την παραλάβαμε το 2003. Και σήμερα, αυτή η πολιτική φαίνεται να ανθίζει και με αυξημένες κρατικές οικονομικές δυνατότητες επιτρέπει την εκπόνηση κοινωνικά ευαίσθητων πολιτικών, όπως τις οραματιζόταν ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος.

Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ο Προϋπολογισμός του 2009 βασίζεται στην προεκλογική προγραμματική δέσμευση του Προέδρου Χριστόφια για ισχυρή ανταγωνιστική οικονομία και για ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, ενώ παράλληλα στηρίζεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προνοεί μακροοικονομική σταθερότητα, διατήρηση του δημοσιονομικού πλεονάσματος και μείωση του δημοσίου χρέους. Πράγματι, κρίνουμε ότι ο Προϋπολογισμός μπορεί να χαρακτηριστεί ως κατά βάση αναπτυξιακός και κοινωνικός, αφού είναι συνεπής στην πρακτική των τελευταίων χρόνων που δεν προέβλεπε την υποβολή νέων φορολογιών, περιλαμβάνει τη μείωση υφιστάμενων φόρων και τελών, αυξάνει τις κοινωνικές παροχές και τις συνολικές κοινωνικές δαπάνες και προσανατολίζει τις αναπτυξιακές δαπάνες σε τομείς κοινωνικής και πολιτικής προτεραιότητας. Θεωρούμε ότι δίνεται σαφές στίγμα κοινωνικής ευαισθησίας που όμως πρέπει να εξελιχθεί στη βάση της υφιστάμενης δημοσιονομικής πολιτικής χωρίς οποιαδήποτε χαλάρωση που να διαφοροποιεί προς τα πάνω ή να περιορίζει το ρυθμό μείωσης του δημόσιου χρέους.
Η αρχική εκτίμηση του Υπουργού Οικονομικών για το ρυθμό ανάπτυξης του 2009 αφορούσε ποσοστό της τάξης του 3,7%, το οποίο στη συνέχεια αναπροσαρμόστηκε στο 3%. Η αντίστοιχη εκτίμηση του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας τοποθετεί το ποσοστό στο 2%, εφόσον η παγκόσμια κρίση αναμένεται να επηρεάσει κυρίως τον τομέα των κατασκευών, τον εγχώριο χρηματοοικονομικό τομέα, τον τουρισμό και την ιδιωτική κατανάλωση. Ιδιαίτερα η αρνητική επίδραση στην τελευταία ως τελική έκφραση των αλυσιδωτών αρνητικών αντιδράσεων, αναμένεται να έχει άμεσο αντίκτυπο αφού κατά το τρέχον έτος το βελτιωμένο σε σχέση με την αρχική εκτίμηση πλεόνασμα οφείλεται μεταξύ άλλων στα αυξημένα έσοδα από έμμεσες φορολογίες λόγω της αυξημένης κατανάλωσης, που αναπλήρωσαν τη μείωση των εισπράξεων του Φόρου Κεφαλαιουχικών Κερδών. Ωστόσο, παρά την αναπροσαρμογή της εκτίμησης του Υπουργού Οικονομικών για το μέγεθος του ρυθμού ανάπτυξης και την ταυτόχρονη αναθεώρηση της εκτίμησης για το δημοσιονομικό ισοζύγιο όπου αντί του αρχικού 0,3% προβλέπεται οριακό πλεόνασμα για το 2009, η εκτίμηση για τη μείωση στο ποσοστό του δημόσιου χρέους παραμένει σταθερή στο 45%, κάτι που θεωρούμε ότι δεν θα καταστεί εφικτό.

Ο Προϋπολογισμός που έχουμε ενώπιον μας κατατίθεται εν τω μέσω μίας ιδιαίτερα κρίσιμης περιόδου για τη διεθνή οικονομία. Ο άκρατος νεοφιλελευθερισμός που διαφημίστηκε από τους έγκριτους γκουρού της παγκόσμιας οικονομίας ως πολιτικοοικονομικός μονόδρομος, οδήγησε σε αδιέξοδα αντίστοιχα με εκείνα που συνάντησαν στο τέλος της δεκαετίας του ’80 οι λαϊκές δημοκρατίες του ανατολικού μπλοκ. Η τρέχουσα χρηματοοικονομική κρίση σηματοδοτεί το τέλος των κλειστών συστημάτων που προσδοκούν στην επαλήθευση εξιδανικευμένων θεωρητικών βάσεων και καθιστά απαραίτητη την αξιοποίηση συνθετικών σχημάτων οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης.
Επιπλέον, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, φαίνεται να εξελίσσεται σε κοινωνικοοικονομική κρίση, με όλες τις συνέπειες που συνεπάγεται αυτή η εξέλιξη. Τα πρόσφατα γεγονότα στην Ελλάδα με αφορμή το θάνατο του 15χρονου μαθητή, συνηγορούν σε αυτή τη διαπίστωση αφού η κοινωνική αντίδραση των νέων προκύπτει ως αποτέλεσμα της περαιτέρω επιδείνωσης της οικονομικής τους κατάστασης και των προοπτικών της επαγγελματικής τους αποκατάστασης, καθώς και της ανεπάρκειας του πολιτικού συστήματος που αδυνατεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους.
Η κατάσταση στην οποία η σημερινή Κυβέρνηση παρέλαβε την οικονομία του τόπου σε συνάρτηση με τον κατάλληλο έγκυρο σχεδιασμό και με την ανάληψη των κατάλληλων πρωτοβουλιών μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις σε βαθμό που να μην θυματοποιηθούν οι Κύπριοι πολίτες. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έχουμε τη ψευδαίσθηση ότι η κυπριακή οικονομία είναι στεγανοποιημένη και να θεωρούμε ότι μπορούμε να αυτεξαιρεθούμε από τη διεθνή κρίση, αφού όπως ανέφερε και ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας στην Επιτροπή Οικονομικών, «είναι αδύνατο μία οικονομία που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εξωτερική ζήτηση να παραμείνει τελικά ανεπηρέαστη από την αρνητική διεθνή συγκυρία».
Δυστυχώς, ο Προϋπολογισμός για το 2009, εφόσον καταρτίστηκε πριν από τη διαμόρφωση των σημερινών κρίσιμων οικονομικών δεδομένων δεν είναι προσανατολισμένος στην αντιμετώπισή τους αλλά βρίσκεται στα μέτρα της προηγούμενης συμβατικής οικονομικής κατάστασης. Αν και ο Υπουργός Οικονομικών επεσήμανε ότι ο Προϋπολογισμός δεν είναι στατικός και εξέφρασε την ετοιμότητα της Κυβέρνησης για εκπόνηση έκτακτων σχεδίων αντιμετώπισης ενδεχόμενων επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης σε τομείς της κυπριακής οικονομίας, ως ΔΗΚΟ θεωρούμε ότι αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να είχε ήδη δρομολογηθεί συνολικά. Επισημάναμε έγκαιρα αυτή την αναγκαιότητα και καταθέσαμε επανειλημμένα την πρότασή μας για τον καταρτισμό ενός ολοκληρωμένου Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης με τη συνεργασία της Κυβέρνησης, της Κεντρικής Τράπεζας, των οικονομικών Φορέων και Οργανώσεων, των πολιτικών Κομμάτων και των κοινωνικών εταίρων, με διετή ορίζοντα και υλοποίηση ανάλογα με την έκταση της επίδρασης της κρίσης στην πραγματική οικονομία. Εκτιμούμε ότι τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν ήδη από την Κυβέρνηση, αν και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, είναι αποσπασματικά και ανάλογη πρακτική σε ενδεχόμενη όξυνση της κρίσης θα είναι άκριτα ανισοβαρής και αναποτελεσματική. Οι εισηγήσεις του ΔΗΚΟ για τους κεντρικούς άξονες του Έκτακτου Σχεδίου Δράσης αφορούν μειώσεις φορολογιών, στοχευμένη βελτίωση των κοινωνικών παροχών, εισαγωγή μέτρων και αποτελεσματικών μηχανισμών για αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας, επιτάχυνση μεγάλων δημοσίων έργων και στήριξη ευάλωτων τομέων της οικονομίας, όπου ήδη το Δημοκρατικό Κόμμα κατέθεσε ολοκληρωμένες προτάσεις για στήριξη της οικοδομικής βιομηχανίας και του τουριστικού κλάδου.
Επιπλέον σε αυτή την προσπάθεια, είναι απαραίτητο να μην απομακρυνθούμε από τις σταθερές επιδιώξεις όπου οι κοινωνικές παροχές πρέπει να αφορούν επιδόματα και χορηγίες αποκλειστικά σε στοχευμένη βάση, με προτεραιότητα στις ασθενέστερες τάξεις όπως οι χαμηλοσυνταξιούχοι, τροχοδρόμηση μέτρων στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων έτσι ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους, διαφύλαξη της ΑΤΑ ως «ευλογίας για τους εργαζόμενους», αναβάθμιση της κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού και απεξάρτησης από τις παραδοσιακές μορφές ενέργειας.

Κύριε Πρόεδρε,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Επιθυμώ ακολούθως να επικεντρωθώ στον Προϋπολογισμό του ιδιαίτερα ευαίσθητου τομέα της Άμυνας του τόπου. Ο Προϋπολογισμός του 2009 κινείται στο πνεύμα των προηγούμενων ετών το οποίο διαμορφώνεται υπό το φως της προσήλωσής μας στη συνέχιση της διαδικασίας επίλυσης του εθνικού μας θέματος με διπλωματικά μέσα, των δεδομένων δημοσιονομικών δυνατοτήτων και των καθορισμένων εθνικών οικονομικών στόχων, αλλά και της συνεχούς επιχειρησιακής αναβάθμισης και ενίσχυσης της Εθνικής Φρουράς.
Αν και οι συνολικές δαπάνες του Υπουργείου Άμυνας είναι ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, παραμένουν στο ίδιο ποσοστό επί του ΑΕΠ, ενώ οι Δαπάνες Αμυντικής Θωράκισης παρουσιάζουν κάποια μείωση που το κύριο μέρος της αφορά τις αγορές οπλικών συστημάτων και εξοπλισμού. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στη διαφωνία μας με την επιλογή της αναβάθμισης κάποιων οπλικών συστημάτων τα οποία ενώ όταν αγοράστηκαν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες της Εθνικής Φρουράς και βρίσκονταν στην αιχμή της τεχνολογίας, σήμερα είναι πεπαλαιωμένα και ξεπερασμένα. Η δαπάνη δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ για την αναβάθμιση συστημάτων τα οποία ακόμη και μετά από αυτή τη διαδικασία θα είναι περιορισμένων δυνατοτήτων μας βρίσκει αντίθετους αφού πέραν του ότι δεν εξυπηρετεί βασικές επιχειρησιακές ανάγκες, θέτει σε κίνδυνο την ακεραιότητα των χειριστών τους σε περίπτωση κρίσης και εξυπηρετεί μόνο τη διαμόρφωση μίας πλασματικής εικόνας με αυξημένο αριθμό οπλικών συστημάτων. Θεωρούμε ότι είναι προτιμότερο τα συγκεκριμένα οπλικά συστήματα να αξιοποιηθούν άλλως πώς ή να αποσυρθούν και να αντικατασταθούν με σύγχρονα μέσα υψηλής απόδοσης.

Ωστόσο, το προβληματικότερο σημείο του Προϋπολογισμού σε σχέση με τον τομέα της Άμυνας είναι το ότι παρά την εξέλιξη ενεργειών στα πλαίσια της διαδικασίας της αναδιοργάνωσης της Εθνικής Φρουράς και παρά την αναφορά στον απαραίτητο συνδυασμό αυτής της διαδικασίας με νέα εξοπλιστικά προγράμματα και νέες υποδομές, δεν γίνεται καμία διασύνδεσή της με τον παρών Προϋπολογισμό, με ορατό τον κίνδυνο βασικές λειτουργίες της Εθνικής Φρουράς να βρεθούν μετέωρες ενισχύοντας τις αμφιβολίες μας για το συνολικό σχεδιασμό.
Η διαδικασία της αναδιάρθρωσης ή αναδιοργάνωσης της Εθνικής Φρουράς είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα που άπτεται της ασφάλειας των πολιτών και το οποίο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αντιμετωπιστεί ως ένα διαχειριστικό θέμα που αφορά στενά τους πολιτικούς και επιχειρησιακούς διαχειριστές του στρατού μας. Το θέμα αυτό αφορά το σύνολο των πολιτών και κατ΄ επέκταση τους εκλεγμένους εκπροσώπους τους. Το περιεχόμενο αυτής της διαδικασίας έχει να κάνει με το πόσο ασφαλείς θα αισθανόμαστε στην καθημερινότητά μας και κυρίως με το πώς θα αισθάνονται οι κάτοικοι των ακριτικών περιοχών. Και σε τέτοιες περιπτώσεις ο διάλογος στα αρμόδια σώματα και η κατάλληλη διαβούλευση είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο.
Επιθυμώ να εκφράσω τη δυσφορία μου για την ελλειμματική και αποσπασματική επίσημη ενημέρωση της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής των Αντιπροσώπων αλλά και των πολιτικών Κομμάτων. Η ιδιαίτερη ανησυχία και η αγωνία μας για το θέμα εδράζονται σε συγκεκριμένη πληροφόρηση για συγκεκριμένα στοιχεία της διαδικασίας της αναδιοργάνωσης. Αυτή η πληροφόρηση δεν μπορεί να παρουσιαστεί δημοσίως, επειδή η υπευθυνότητά μας επιβάλει όπως προηγηθεί η σχετική ενημέρωση από το Υπουργείο Άμυνας, θεσμικά και εντός των αρμοδίων οργάνων, που σε αυτή την περίπτωση είναι η Επιτροπή Άμυνας της Βουλής. Επειδή όμως η υπευθυνότητά μας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως άλλοθι και να τυγχάνει εκμετάλλευσης για να δρομολογούνται διαδικασίες που κρίνουμε ότι είναι επικίνδυνες για τον τόπο, οφείλουμε να διατυπώσουμε και δημόσια μία σειρά από ερωτηματικά, στο μέτρο που επιτρέπει η προσοχή που επιβάλλει η εθνική ασφάλεια:
· Τα συμπεράσματα της σημερινής μελέτης για την αναδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς συγκρούονται με τα συμπεράσματα προηγούμενων ανάλογων μελετών και με προηγούμενες τοποθετήσεις ανώτατων στελεχών του ΓΕΕΦ;
· Ζητήθηκαν οι απόψεις (γραπτώς ή προφορικώς) των Διοικητών των Σχηματισμών και Διοικητών Μονάδων;
· Κλήθηκαν εξωυπηρεσιακοί εμπειρογνώμονες για να υποστηρίξουν τη σχετική μελέτη;
· Αληθεύει ότι μειώθηκε ήδη σε τεράστιο ποσοστό η δύναμη της εφεδρείας και της εθνοφυλακής;
· Αληθεύει ότι ήδη παραδόθηκαν και τέθηκαν σε αχρησία τεράστιες ποσότητες ατομικού οπλισμού;
· Αληθεύει ότι χαμηλώνει η οροφή της πλήρους στελέχωσης των μονάδων επηρεάζοντας αρνητικά τη συνολική δύναμη της Εθνικής Φρουράς και λειτουργώντας ως μαθηματική αλχημεία σχετικά με τον υπολογισμό της πληρότητας των Μονάδων;
· Υπάρχει η πιθανότητα αριθμός επαγγελματικών στελεχών της Εθνικής φρουράς να κριθούν ως πλεονάζοντα ή να επηρεαστούν αρνητικά οι προοπτικές ανέλιξής τους;
· Έχει υπολογιστεί το συνολικό κόστος της αναδιοργάνωσης σε εγκαταστάσεις, σε εξοπλισμούς και σε ανθρώπινο δυναμικό;
· Αληθεύει ότι προγραμματίζεται η κατάργηση πολύ μεγάλου αριθμού φυλακίων και φυλασσόμενων σημείων στη γραμμή αντιπαράταξης;
· Ισχύει το ότι η όλη μελέτη και το διαμορφωθέν σχέδιο για την αναδιοργάνωση βασίζονται στην καταχρηστική ανάγνωση της προεκλογικής δέσμευσης του Προέδρου Χριστόφια η οποία αφορούσε, κατά λέξη, «μελέτη του ενδεχομένου μείωσης της θητείας από τους 25 στους 19 μήνες» και όχι αναδιαμόρφωση, συρρίκνωση και ευνουχισμό της Εθνικής Φρουράς ώστε να είναι δυνατή η μείωση της θητείας, για να είναι «και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος»;
· Αληθεύει ότι ενώ μονάδες διαλύονται άμεσα και συμπτύσσονται με άλλες, με αλλαγή των επιχειρησιακών αναγκών τους, δεν υπάρχει πρόνοια για αγορά των απαραίτητων νέων οπλικών συστημάτων μέσα στα επόμενα χρόνια;
· Αληθεύει ότι ήδη άρχισε να εφαρμόζεται η διαδικασία της αναδιοργάνωσης πριν καν κατατεθεί το ολοκληρωμένο σχέδιο στο Υπουργικό Συμβούλιο;

Και αυτά αποτελούν μόνο ένα μικρό δείγμα από τους προβληματισμούς μας. Δυστυχώς, αυτά τα ερωτήματα όπως και πάρα πολλά άλλα τα οποία επρόκειτο να τεθούν αρμοδίως και όταν δινόταν η δυνατότητα, δεν κατέστη δυνατό να απαντηθούν έγκαιρα και αναλυτικά. Αυτό είναι προφανές μέσα από τη διαχρονική εξέλιξη του θέματος κατά τους τελευταίους μήνες, ενώ οι τελικές αποφάσεις δρομολογούνται εντός των ημερών.
Στις 20 Μαρτίου 2008, ο Υπουργός Άμυνας κατά την εθιμοτυπική συνάντησή του με την Επιτροπή Άμυνας αναφέρθηκε στην πρόθεση της Κυβέρνησης για αναδιάρθρωση της Εθνικής Φρουράς. Στις 2 Μαΐου 2008, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Άμυνας με επιστολή του προς την Επιτροπή σχετικά με το οργανόγραμμα της Εθνικής Φρουράς ανέφερε ότι δρομολογείται η διαδικασία της αναδιάρθρωσης μέσα από το διορισμό αρμόδιας επιτροπής. Μετά από αίτημα της Επιτροπής Άμυνας για επίσημη ενημέρωση (και όχι με πρωτοβουλία του Υπουργείου Άμυνας), εγγράφηκε θέμα υπό τον τίτλο «Ενημέρωση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Άμυνας για τη σκοπούμενη αναδιάρθρωση της Εθνικής Φρουράς». Παράλληλα, για τη διευκόλυνση της διαδικασίας της ενημέρωσης και μέσα στα πλαίσια των καθηκόντων μου, στις 23 Οκτωβρίου 2008 υπέβαλα γραπτώς έντεκα Ερωτήσεις προς τον αρμόδιο Υπουργό οι οποίες, παρά το ότι έχει διαρρεύσει το διάστημα των τριάντα ημερών που καθορίζει ο Κανονισμός 76 της Βουλής, δεν έχουν ακόμη απαντηθεί.
Δυστυχώς όμως, παρά το ότι το θέμα συμπεριλήφθηκε στην Ημερήσια Διάταξη των συνεδριάσεων της 23 Οκτωβρίου 2008, της 6 Νοεμβρίου 2008, της 13 Νοεμβρίου 2008 και της 27 Νοεμβρίου 2008 δεν κατέστη ποτέ δυνατό να συζητηθεί σε βάθος, με μόνη εξαίρεση τη σχετική παρουσίαση από πλευράς Υπουργείου Άμυνας και ΓΕΕΦ στις 6 Νοεμβρίου, χωρίς να δοθεί η δυνατότητα για διευκρινιστικές ερωτήσεις από τα μέλη της Επιτροπής. Την 1η Δεκεμβρίου 2008 απέστειλα επιστολή προς τον Πρόεδρο της Επιτροπής Άμυνας με κοινοποίηση στα μέλη της, τον οποίο καλούσα να ορίσει άμεσα (και πριν από την κατάθεση του σχεδίου της αναδιάρθρωσης στο Υπουργικό Συμβούλιο) έκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής με μοναδικό θέμα συζήτησης την αναδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς, όπου θα δινόταν η δυνατότητα στα μέλη της Επιτροπής να ασχοληθούν εξαντλητικά με το θέμα ώστε να λάβουν πραγματική γνώση της κατάστασης και να εκφράσουν απόψεις. Ενώ η ειδική συνεδρίαση της Επιτροπής ορίστηκε για την 12 Δεκεμβρίου 2008 με την παρουσία του Υπουργού Άμυνας και της ηγεσίας του ΓΕΕΦ, ο Υπουργός κατέθεσε το τελικό σχέδιο για την αναδιάρθρωση ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου δύο ημέρες προηγουμένως στις 10 Δεκεμβρίου 2008, και την ίδια ημέρα δημοσιεύθηκε σε εφημερίδα (Πολίτης 10/12/2008) περίληψη του σχεδίου πολύ αναλυτικότερη και πολύ πιο ενημερωμένη από τη σχετική γνώση που έλαβαν τα μέλη της Επιτροπής.
Αν και σε συνεδρίαση της Επιτροπής μετά από την παρουσίαση της 6 Νοεμβρίου 2008, ο Υπουργός Άμυνας δεσμεύτηκε ότι πριν καταθέσει το σχέδιο στο Υπουργικό Συμβούλιο θα το παρουσιάσει στην ολοκληρωμένη του μορφή στην Επιτροπή Άμυνας για να ακούσει τις απόψεις των μελών της, δεν το έπραξε. Μάλιστα, αυτή η μεταστροφή του Υπουργού Άμυνας ανακοινώθηκε δημόσια από το ραδιοσταθμό Άστρα, διά του αρμόδιου Βουλευτή του ΑΚΕΛ (02/12/2008) ο οποίος προανήγγειλε την κατάθεση του σχεδίου στο Υπουργικό Συμβούλιο και προσέθεσε ότι ο Υπουργός δεν χρειάζεται και δεν πρόκειται να ενημερώσει σχετικά την Επιτροπή Άμυνας, αφού η έως τώρα ενημέρωση κρίνεται ως ικανοποιητική και δεν τίθεται θέμα νομοθετικής έγκρισης. Ιδιαίτερα για το θέμα της νομοθετικής ρύθμισης σημειώνω ότι προηγούμενη Κυβέρνηση μείωσε τη στρατιωτική θητεία στους 25 από τους 26 μήνες μέσα από την κατάθεση νομοσχεδίου, ενώ για τη μείωση της στρατιωτικής θητείας (που στο τέλος της ημέρας φαίνεται να είναι αυτή η ταμπακιέρα) μέσω απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου χρειάζεται πολύ δημιουργική και ιδιότυπη ανάγνωση του Συντάγματος.
Ωστόσο, κατά τη συνεδρίαση της 12 Δεκεμβρίου 2008 όπου ο Υπουργός Άμυνας και η ηγεσία του ΓΕΕΦ κλήθηκαν να ενημερώσουν για την εξέλιξη της διαδικασίας διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε καμία πραγματική διάθεση για αναλυτική ενημέρωση των μελών της Επιτροπής, εφόσον λήφθηκαν ήδη οι αποφάσεις σε επίπεδο Υπουργείου Άμυνας, διαρκούσης της συζήτησης σε κοινοβουλευτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα δε, αναφέρθηκε ότι ούτως ή άλλως τα μέλη της Επιτροπής δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να «αφομοιώσουν» το περιεχόμενο του σχεδίου για την αναδιοργάνωση που κατατέθηκε ήδη στο Υπουργικό Συμβούλιο. Επιπλέον, αναφέρθηκε ότι ακόμη και εάν γινόταν κάποια ενημέρωση, οι απόψεις των μελών της Επιτροπής δεν επρόκειτο να ληφθούν υπόψη. Χαρακτηριστικά, σε ερώτηση μέλους της Επιτροπής για το εάν θα μπορούσαν τα μέλη να αποστείλουν τις απόψεις του γραπτώς προς το Υπουργείο για να μελετηθούν, η απάντηση ήταν άμεση και αρνητική.
Έτσι, η Επιτροπή Άμυνας, επισημαίνοντας ότι δεν διεκδικεί σε καμία περίπτωση συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων της εκτελεστικής εξουσίας, πλειοψηφικά αποφάσισε να καταγγείλει τη στάση του Υπουργείου Άμυνας,. Απαιτεί όμως σε βάθος ενημέρωση για αυτό το κρίσιμης σημασίας θέμα και διεκδικεί τη δυνατότητα της έκφρασης απόψεων πριν από τη λήψη αποφάσεων για την εξασφάλιση των αναγκαίων ευρύτατων πολιτικών, κοινοβουλευτικών και εθνικών συναινέσεων. Η σημερινή κατάσταση οδηγεί στην έκφραση των έντονων επιφυλάξεών μας για τις δρομολογούμενες αποφάσεις και στην αμφιβολία μας για τη διασφάλιση του αξιόμαχου της Εθνικής Φρουράς. Και σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθούμε την ανάληψη συνυπευθυνότητας για μία επισφαλή εξέλιξη στη διαμόρφωση της οποίας δεν μας επιτράπηκε να συμμετάσχουμε με ουσιαστικό τρόπο. Η Κυβέρνηση οφείλει να γνωρίζει ότι η άρνηση της προσπάθειας προσέγγισης των μέγιστων δυνατών συναινέσεων, συγκεντρώνει την πλήρη ευθύνη για την όποια καλή ή κακή εξέλιξη αυτής της διαδικασίας αποκλειστικά στην ιδία.

Το Δημοκρατικό Κόμμα, παρά τη σαφή διαφωνία του με τις εξελίξεις στο θέμα της αναδιοργάνωσης της Εθνικής Φρουράς, δεν προτίθεται να καταψηφίσει τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Άμυνας. Αυτό εξάλλου επιβάλλει η υπευθυνότητα με την οποία ανέκαθεν προσεγγίζαμε τα θέματα που αφορούν αυτό τον ευαίσθητο τομέα. Όμως, η εκτελεστική εξουσία πρέπει να γνωρίζει ότι η Επιτροπή Άμυνας της Βουλής διαθέτει αυξημένο θεσμικό ρόλο στα θέματα της εθνικής ασφάλειας που της ανέθεσε δυνάμει νόμου η Βουλή των Αντιπροσώπων και διαθέτει εκείνους τους μηχανισμούς που θα της επιτρέψουν τον έλεγχο των κυβερνητικών επιλογών. Εμείς ως Δημοκρατικό Κόμμα δηλώνουμε την ετοιμότητά μας για την ενεργοποίηση αυτών των μηχανισμών ελέγχου και για την εξάντληση του αυξημένου ρόλου της Επιτροπής γιατί έτσι επιβάλει η συνείδηση και το καθήκον μας, καθώς και η αποστολή μας.


Κύριε Πρόεδρε,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στο θέμα του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, που σύμφωνα με το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς περιγράφεται ως εξής :
«Το Νοέμβριο του 1993, διακηρύχθηκε από τις Κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου "Το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου", με κύριο χαρακτηριστικό τον καθαρά αμυντικό του χαρακτήρα και στόχο την αποτροπή ή αντιμετώπιση κάθε επιθετικής ενέργειας, εναντίον του ενός ή και των δύο μερών. Με την διακήρυξη του δόγματος, υπογραμμίζεται με έμφαση η δέσμευση της Ελλάδας να θεωρεί ως αιτία πολέμου (casus beli) οποιαδήποτε τουρκική απόπειρα προέλασης στην ελέυθερη Κύπρο. Έτσι στα πλαίσια υλοποίησης του Δόγματος, το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, έχει οριοθετήσει τους παρακάτω τομείς ανάπτυξής του:
· Ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς.
· Συντονισμό μεταξύ των επιτελείων ΓΕΕΦ και ΓΕΕΘΑ Ελλάδας.
· Διεξαγωγή Κοινών ασκήσεων.
· Δημιουργία κατάλληλων επιχειρησιακών υποδομών.»
Θεωρούμε ότι το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου είναι μία σημαντικότατη παράμετρος της αμυντικής θωράκισης της Κυπριακής Δημοκρατίας και διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο τόσο για την ενδυνάμωση του αισθήματος ασφάλειας των Κυπρίων πολιτών όσο και για την πραγματική επιχειρησιακή ετοιμότητα της Εθνικής Φρουράς. Η διαρκής ενίσχυση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου είναι υποχρέωση της Κυπριακής Κυβέρνησης και όλες οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν και πρέπει να στηρίζουν κάθε προσπάθεια που είναι προσανατολισμένη προς αυτή την κατεύθυνση.
Το λεκτικό και το περιεχόμενο των σχετικών πρόσφατων δημόσιων δηλώσεων του Υπουργού Άμυνας που αφορούσαν τη διαχρονική εξέλιξη και το μέλλον του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου είναι προβληματικό και αμφιλεγόμενο. Αν και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε από την Αθήνα κατά την επίσημη επίσκεψή του ότι το Δόγμα «είναι καθαρό όπως το σιόνι», δυστυχώς, η ουσία των δηλώσεων του Υπουργού επαναλήφθηκε τόσο ενώπιον της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής όσο και σε δημόσιες δηλώσεις και συνεντεύξεις του Υπουργού. Έτσι, θεωρούμε ότι ο Υπουργός Άμυνας, ως ο πολιτικός υπεύθυνος της διαχείρισης του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, έχει την υποχρέωση της σαφούς διευκρίνισης της θέσης του. Για το Δημοκρατικό Κόμμα, οι διευκρινίσεις του Υπουργού Άμυνας θα κριθούν ως ικανοποιητικές μόνο εάν υιοθετούν πλήρως το περιεχόμενο του Δόγματος όπως αυτό ορίζεται από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς όπως αναφέρθηκε προηγουμένως.

Ιδιαίτερα σήμερα, με την τροπή που φαίνεται να λαμβάνει η διαδικασία των διαπραγματεύσεων όπου η άλλη πλευρά επαναλαμβάνει τον χειρότερο εαυτό του παρελθόντος, η διατήρηση των στενών σχέσεων με την Ελλάδα, η ενεργοποίηση των διαδικασιών για ένταξη στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και η ενίσχυση της άμυνάς μας είναι πάντοτε αναγκαιότατες παράμετροι. Αν και μέσα από την εξέλιξη των συνομιλιών καταρρίπτονται οι προσδοκίες όσων θεωρούσαν ότι εμπόδιο για την καλή πρόοδο και για την επίτευξη λύσης ήταν ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, δεν θα παρασυρθούμε στην πρόταξη των δικών μας ορθών προβλέψεων για τη σημερινή κατάσταση. Είμαστε βέβαιοι ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν είχε οποιεσδήποτε ψευδαισθήσεις ή ευσεβοποθισμούς για τη στάση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, αφού εδώ και κάποια χρόνια δήλωσε ότι «[ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ] πρόδωσε τον εαυτό του, έχει αρνηθεί τις αρχές του κόμματός του και τις αρχές της αριστεράς κι έχει μεταπηδήσει στους εθνικιστικούς κύκλους της τουρκοκυπριακής κοινότητας και της Άγκυρας και έχει μετακινηθεί κατά 180 μοίρες από τις προοδευτικές και μετριοπαθείς θέσεις που εξέφραζε» (Χαραυγή, 17/11/2006), για να επαναλάβει πρόσφατα ότι διαπιστώνει «πολιτική μεταμόρφωση της πολιτικής φιλοσοφίας [του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ]» (Πολίτης, 27/11/2008). Όμως ο Πρόεδρος Χριστόφιας είναι Πρόεδρος περισσότερο τυχερός από τον προκάτοχό του, αφού έχει στο πλευρό του δυνάμεις που τον στηρίζουν για να είναι σθεναρός και διεκδικητικός αντί να έχει απέναντί του κύκλους που να τον καλούν να είναι περισσότερο υποχωρητικός.

Κύριε Πρόεδρε,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το Δημοκρατικό Κόμμα, θα υπερψηφίσει τον κρατικό Προϋπολογισμό του 2009 και δεσμεύεται ότι θα είναι παρών παρακολουθώντας και συμμετέχοντας εποικοδομητικά στην εφαρμογή του. Είναι καθήκον μας να εργαστούμε και να συνεργαστούμε για τη συνέχιση της καλής πορείας της οικονομίας μας και για την περαιτέρω ευημερία της κοινωνίας μας, αφού αυτό οφείλουμε να πράξουμε ανταποκρινόμενοι στις προσδοκίες των Κυπρίων πολιτών που ελπίζουν σε ένα καλύτερο μέλλον το οποίο επιδιώκουν μέσα από την καθημερινή εργασία και τη νομιμοφροσύνη τους. Το Δημοκρατικό Κόμμα διαχρονικά εξέφραζε αυτούς τους πόθους των Κυπρίων πολιτών και έτσι θα συνεχίσει να πράττει και στο μέλλον.