14 + 1 προτάσεις αντιμετώπισης της φυγοστρατίας

Το Δημοκρατικό Κόμμα, στα πλαίσια της ενεργοποίησής του σχετικά με το φαινόμενο της φυγοστρατίας έχει διαμορφώσει και κωδικοποιήσει 14 προτάσεις πρόληψης και αντιμετώπισης της φυγοστρατίας και μία λειτουργική εισήγηση για την καλύτερη υλοποίηση των προτάσεων. Οι προτάσεις του ΔΗΚΟ έχουν τεθεί υπόψη του Υπουργού Άμυνας και έχουν κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων στα πλαίσια της συζήτησης του θέματος με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και στην κυπριακή κοινωνία» που εγγράφηκε εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΔΗΚΟ.

Το Δημοκρατικό Κόμμα προτείνει τα εξής:

1. Συνεργασία του Υπουργείου Άμυνας με πολιτικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις νεολαίας για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση εκστρατειών διαφώτισης των νέων σχετικά με την αναγκαιότητα της στρατιωτικής υπηρεσίας.
   
2. Συνεργασία του Υπουργείου Άμυνας με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για την πραγματοποίηση ενημερωτικών σεμιναρίων για τους μαθητές της 3ης Λυκείου σχετικά με την αναγκαιότητα της στρατιωτικής υπηρεσίας.
   
3. Εισαγωγή προγραμμάτων ποιοτικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των Εθνοφρουρών εντός του στρατοπέδου με την παροχή δυνατότητας παρακολούθησης μαθημάτων ειδικού και γενικού ενδιαφέροντος.
   
4. Βελτίωση των υποδομών διαβίωσης των εθνοφρουρών και των δυνατοτήτων πρόσβασης στην τεχνολογία και στο διαδίκτυο στους χώρους των στρατοπέδων.
   
5. Ενεργοποίηση διαδικασιών ουσιαστικής αύξησης των διανυκτερεύσεων και των υπηρεσιακών εξόδων των Εθνοφρουρών κατά τα διαστήματα που δεν βρίσκονται σε υπηρεσία, ώστε η θητεία στην Εθνική Φρουρά να μην αποκόπτει τους νέους από το κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον.
   
6. Ουσιαστική αύξηση του οικονομικού επιδόματος των Εθνοφρουρών στα όρια του κατώτατου μισθού, ώστε οι στρατιώτες να έχουν οικονομική ανεξαρτησία και ώστε η στρατιωτική θητεία να μην είναι οικονομικό βάρος για τις οικογένειες.
   
7. Πλήρης εφαρμογή του προγράμματος εκπαίδευσης των στρατιωτών ώστε ο χρόνος παραμονής εντός του στρατοπέδου να είναι χρήσιμος για τη βελτίωση της ποιότητας του στελεχιακού δυναμικού της Εθνικής Φρουράς.
   
8. Καλύτερη στελέχωση της Εθνικής Φρουράς με το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό που να μπορεί να παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη προς τους στρατευμένους νέους οι οποίοι κατά τη διάρκεια της θητείας τους αντιμετωπίζουν προσωπικά, οικογενειακά ή άλλα προβλήματα.
   
9. Επιμόρφωση όλων των επαγγελματικών στελεχών σε όλες τις βαθμίδες της Εθνικής Φρουράς, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογούν και να αντιμετωπίζουν τις προβληματικές συμπεριφορές των νέων με κεντρικό άξονα την ανθρωποκεντρική στρατιωτική διοίκηση.
   
10. Εισαγωγή αποτελεσματικών μηχανισμών διάκρισης των πραγματικά πασχόντων, σωματικά ή ψυχικά, από όσους επικαλούνται δήθεν σωματικές ή ψυχικές παθήσεις για αποφυγή της στράτευσης.
    
11. Αλλαγή του υφιστάμενου πίνακα νοσημάτων σε σχέση με τις σωματικές και ψυχικές παθήσεις που επιτρέπουν την απαλλαγή από τη στρατιωτική θητεία έτσι ώστε να απαλλάσσονται μόνο όσοι έχουν σοβαρές μόνιμες παθήσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν ως αναπηρίες.
    
12. Εισαγωγή περιορισμών στις δυνατότητες πρόσληψης και ανέλιξης στο δημόσιο τομέα και ιδιαίτερα σε συγκεκριμένους νευραλγικούς τομείς της Δημόσιας Υπηρεσίας για όσους δεν κρίθηκαν ικανοί για εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων.
    
13. Θεσμοθέτηση της ολοκλήρωσης των προβλεπομένων κατά περίπτωση στρατιωτικών υποχρεώσεων, ως προϋπόθεσης για συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως π.χ. για την έκδοση άδειας κυνηγίου.
    
14. Ουσιαστική μοριοδότηση της στρατιωτικής υπηρεσίας για αξιολόγηση στα πλαίσια διαδικασιών πρόσληψης ή προαγωγής στη Δημόσια Υπηρεσία και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ώστε οι υπεύθυνοι νέοι να μην βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση έναντι των φυγοστράτων.
    

Τέλος, σημειώνουμε ότι για την αντιμετώπιση του φαινομένου της φυγοστρατίας το Υπουργείο Άμυνας επιβάλλεται να καταθέσει άμεσα Νομοσχέδιο που να τροποποιεί αποτελεσματικά τη Νομοθεσία που διέπει την εναλλακτική θητεία των στρατευσίμων και τη Νομοθεσία που διέπει την απαλλαγή από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις για λόγους υγείας. Υπογραμμίζεται ότι το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση το συντομότερο, αφού εάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, λαμβανομένης υπόψη της τάσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών. Για τη λειτουργική υλοποίηση αυτών των προτάσεων, προτείνουμε τη δημιουργία Εθνικής Επιτροπής Αντιμετώπισης του φαινομένου της φυγοστρατίας, υπό την ευθύνη του Υπουργείου Άμυνας, στην οποία θα συμμετέχουν το Υπουργείο Άμυνας, το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Εργασίας, η Επιτροπή Άμυνας της Βουλής και ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου, ώστε να προωθηθούν μέσα από τον απαραίτητο συντονισμό οι κατάλληλες νομοθετικές και διοικητικές πρωτοβουλίες.

Ομιλία στα πλαίσια της συζήτησης του θέματος με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και στην κυπριακή κοινωνία»

[Το θέμα εγγράφηκε από το Βουλευτή του ΔΗΚΟ, κ. Φυτο Κωνσταντίνου εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, για συζήτηση στο Κεφάλαιο Δ' της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων.]

«Απαραίτητη η δημιουργία Εθνικής Επιτροπής Αντιμετώπισης του φαινόμενου της φυγοστρατίας, με συμμετοχή του Υπουργείου Άμυνας, του Υπουργείου Παιδείας, του Υπουργείου Εργασίας, του Οργανισμού Νεολαίας και της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής»


Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Το φαινόμενο της φυγοστρατίας τραυματίζει τη μαχητικότητα της Εθνικής Φρουράς, θυματοποιεί τους υπεύθυνους Εθνοφρουρούς και διαβρώνει τη συνοχή της κυπριακής κοινωνίας. Η φυγοστρατία συνίσταται στην επιπόλαιη αποφυγή του καθήκοντος της υπηρεσίας προς την πολιτεία, είτε δια της επίκλησης δήθεν προβλημάτων ψυχικής υγείας, είτε δια της επίκλησης της λεγόμενης «δυσκολίας προσαρμογής στο στρατιωτικό περιβάλλον», είτε δια της επίκλησης δήθεν σωματικών παθήσεων. Η αποφυγή της στράτευσης γίνεται πλέον η επιλογή όσων προτιμούν να θέσουν το προσωπικό συμφέρον πάνω από το γενικό καλό και να επιφορτίσουν λόγω της απουσίας τους με επιπλέον βάρη όσους θα είναι παρόντες. Και δυστυχώς αυτή η επιλογή γίνεται εξελικτικά αποδεκτή ως ανεκτή και ηθικά νόμιμη επιλογή για τους νέους μας.
Εν όψει της κατάταξης των νεοσυλλέκτων στρατιωτών της 2009Β ΕΣΣΟ που βρίσκεται σε εξέλιξη, και δεδομένης της διαρκώς διογκούμενης έκτασης του φαινομένου της φυγοστρατίας, εγγράψαμε - με τη μορφή του κατεπείγοντος - εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος θέμα με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και στην κυπριακή κοινωνία» στο Κεφάλαιο Δ΄ της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων. Μέσα από τη σημερινή συζήτηση στοχεύουμε στην ευαισθητοποίηση της κυπριακής κοινή γνώμης γι’ αυτό το πολύ σημαντικό θέμα, στη διατύπωση προτάσεων από τις πολιτικές δυνάμεις και στην ενεργοποίηση της εκτελεστικής εξουσίας που φέρει την ευθύνη για τη δρομολόγηση των απαραίτητων νομοθετικών και διοικητικών ενεργειών.
Το ενδιαφέρον του Δημοκρατικού Κόμματος για το θέμα της φυγοστρατίας δεν είναι όψιμο αλλά διαχρονικό και έντονο. Ήδη, από το 2006, καταθέσαμε Πρόταση Νόμου που προνοούσε αποτελεσματικές λειτουργίες αντιμετώπισης του προβλήματος της φυγοστρατίας, επισημάναμε επανειλημμένα - τόσο στην Επιτροπή Άμυνας της Βουλής όσο και δημόσια - την ανεπάρκεια των έως τώρα νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου Άμυνας, και παράλληλα καταθέσαμε σχετικές προτάσεις προς το Υπουργείο Άμυνας. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η σημερινή συζήτηση του θέματος της φυγοστρατίας στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Το φαινόμενο της φυγοστρατίας επηρεάζει σοβαρά αρνητικά το σύνολο των λειτουργιών της Εθνικής Φρουράς. Η φυγοστρατία επηρεάζει αρνητικά τη δυνατότητα του προγραμματισμού της Εθνικής Φρουράς, καθιστώντας την αριθμητική σύνθεση των στρατευσίμων αστάθμητο παράγοντα και θυματοποιεί τους κανονικώς υπηρετούντες Εθνοφρουρούς αφού τους επιφορτίζει με τα καθήκοντα των φυγοστράτων τα οποία εξακολουθούν να υφίστανται στα πλαίσια της αποστολής της Εθνικής Φρουράς. Παράλληλα, η φυγοστρατία επηρεάζει αρνητικά την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού οι δεδομένες ανάγκες στελέχωσης δεν καλύπτονται σε απόλυτο βαθμό. Επιπλέον, δημιουργεί κοινωνικά προβλήματα ανισότητας μεταξύ των κανονικώς υπηρετούντων και των φυγοστράτων, αφού οι πρώτοι εισέρχονται στον επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό βίο αργότερα από τους δεύτερους ενώ δημιουργούνται ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα που οδηγούν σε αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Το φαινόμενο λαμβάνει διαρκώς μεγαλύτερες διαστάσεις, αφού οι αναβολές στράτευσης λόγω ψυχικών παθήσεων παρουσιάζουν διαρκή αύξηση κατά την τελευταία δεκαετία, με μοναδική εξαίρεση το έτος 2005, όπου σημειώθηκε μικρή κάμψη. Οι κρίσεις οριστικής ακαταλληλότητας με ένταξη στην κατηγορία Ικανότητας 5 κατά την ίδια περίοδο επίσης παρουσιάζουν ανάλογη διαρκή αύξηση, αλλά σημειώνεται το επιπλέον αρνητικό χαρακτηριστικό της κατακόρυφης αύξησης αυτών που κρίνονται οριστικά ως ακατάλληλοι για λόγους ψυχικών παθήσεων. Αντίθετα, οι αναβολές στράτευσης λόγω σωματικών παθήσεων παρουσιάζουν μια σχετική σταθερότητα κατά την τελευταία δεκαετία, τονίζοντας έτσι την προβληματική κατάσταση σε σχέση με την ανεξέλεγκτη αύξηση των αναβολών λόγω ψυχικών παθήσεων. Είναι προφανές ότι εφόσον οι ρυθμοί αύξησης των σωματικά ασθενούντων Κύπριων νέων παραμένουν σχετικά σταθεροί και οι ρυθμοί αύξησης των ψυχικά νοσούντων Κύπριων νέων αυξάνονται ραγδαία υπάρχει μια καταφανής ανισοσκέλεια. Άρα λοιπόν, είτε συμβαίνει κάτι το ψυχολογικά και κοινωνιολογικά αξιοσημείωτο, όπου μια ολόκληρη γενιά παρουσιάζει μαζικά ψυχολογικά προβλήματα, είτε συμβαίνει κάτι άλλο. Αυτό το «κάτι άλλο» έχει να κάνει με την ανεπάρκεια του παρόντος νομοθετικού πλαισίου και την αδυναμία των υφιστάμενων δομών να χειριστούν τη διάθεση μερίδας εθνοφρουρών για ανέξοδη απαλλαγή από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις.

Αντιλαμβάνομαι ότι από ορισμένες πλευρές ίσως να λεχθεί ότι η λύση για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου είναι η μείωση της διάρκειας της στρατιωτικής θητείας, είτε στους 19, είτε στους 14, είτε σε λιγότερους μήνες. Κατ΄αρχήν θέλω να σημειώσω ότι κανένα μεμονωμένο μέτρο - όσο ρηξικέλευθο και αν είναι - δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση για ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα. Τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα αντιμετωπίζονται μέσα από τη βαθιά κατανόηση, μέσα από τον καλό προγραμματισμό, μέσα από το συντονισμό του κράτους και της κοινωνίας και μέσα από συνολικές λύσεις που αντιμετωπίζουν όλο το φάσμα των παραμέτρων του προβλήματος. Η μείωση της στρατιωτικής θητείας σίγουρα θα ικανοποιήσει τους στρατεύσιμους νέους, όμως το σοβαρό θέμα της ασφάλειας τους τόπου δεν μπορεί να προσεγγίζεται με στόχο την ικανοποίηση του θυμικού των πολιτών. Με την ίδια λογική, ένα καλό μέτρο αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής θα ήταν η μείωση των φόρων, ένα καλό μέτρο αντιμετώπισης των οδικών παραβάσεων θα ήταν η αύξηση του ορίου ταχύτητας και ένα καλό μέτρο αντιμετώπισης της χρήσης ναρκωτικών θα ήταν η αποποινικοποίηση της χρήσης ορισμένων ναρκωτικών ουσιών. Βεβαίως, αυτές δεν θα ήταν σοβαρές πολιτικές αποφάσεις. Η μείωση της διάρκεια της στρατιωτικής θητείας είναι επιθυμία όλων μας. Όμως δεν μπορεί να συναρτάται παρά μόνο με τις επιχειρησιακές ανάγκες τις Εθνικής Φρουράς. Η διασύνδεση της μείωσης της στρατιωτικής θητείας με ο,τιδήποτε άλλο, περισσότερο κακό παρά καλό κάνει στην Εθνική Φρουρά και περισσότερο αναστατώνει παρά ικανοποιεί τους νέους μας.


Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου είναι απαραίτητη η άμεση και αποφασιστική ενεργοποίηση της εκτελεστικής εξουσίας. Την Τρίτη 7 Ιουλίου 2009, πραγματοποιήθηκε συνάντηση αντιπροσωπίας του ΔΗΚΟ με τον Υπουργό Άμυνας και τους επιτελείς του, όπου κατατέθηκε εκ μέρους μας αναλυτικό Υπόμνημα με διαπιστώσεις και εισηγήσεις για το θέμα της φυγοστρατίας. Ο Υπουργός Άμυνας εξέφρασε την πρόθεση για ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και αναμένουμε να δούμε την υλοποίηση της πολιτικής βούλησης που εκφράστηκε, για την οποία δεν έχουμε λόγους να αμφιβάλλουμε. Το Δημοκρατικό Κόμμα θεωρεί ότι το Υπουργείο Άμυνας επιβάλλεται να καταθέσει άμεσα Νομοσχέδιο που να τροποποιεί αποτελεσματικά τη Νομοθεσία που διέπει την εναλλακτική θητεία των στρατευσίμων και τη Νομοθεσία που διέπει την απαλλαγή από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις για λόγους υγείας. Επιπλέον, το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την καλύτερη λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, ώστε ο χρόνος των Εθνοφρουρών να αξιοποιείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Υπογραμμίζεται ότι το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση το συντομότερο, αφού εάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, λαμβανομένης υπόψη της τάσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών.

Το ΔΗΚΟ έχει συγκεκριμένες εισηγήσεις, ως ενισχυτικά μέτρα αντιμετώπισης και πρόληψης του φαινομένου της φυγοστρατίας, μέσα από τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών στρατιωτικής θητείας, επιβράβευσης της στρατιωτικής υπηρεσίας και διαδικασιών περιορισμού της φυγοστρατίας:
· Προτείνουμε την άμεση εισαγωγή προγραμμάτων ποιοτικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των Εθνοφρουρών εντός του στρατοπέδου με την παροχή δυνατότητας παρακολούθησης μαθημάτων ειδικού και γενικού ενδιαφέροντος.
· Προτείνουμε την άμεση βελτίωση των υποδομών διαβίωσης των εθνοφρουρών και των δυνατοτήτων πρόσβασης στην τεχνολογία και στο διαδίκτυο στους χώρους των στρατοπέδων.
· Ζητούμε την αυστηρή εφαρμογή του προγράμματος εκπαίδευσης των στρατιωτών ώστε ο χρόνος παραμονής εντός του στρατοπέδου να είναι χρήσιμος για τη βελτίωση της ποιότητας του στελεχιακού δυναμικού της Εθνικής Φρουράς.
· Εισηγούμαστε την άμεση ενεργοποίηση διαδικασιών ουσιαστικής αύξησης των διανυκτερεύσεων και των υπηρεσιακών εξόδων των Εθνοφρουρών κατά τα διαστήματα που δεν βρίσκονται σε υπηρεσία, ώστε η θητεία στην Εθνική Φρουρά να μην αποκόπτει τους νέους από το κοινωνικό και οικογενειακό τους περιβάλλον.
· Θεωρούμε απαραίτητη την καλύτερη στελέχωση της Εθνικής Φρουράς με το κατάλληλο επιστημονικό προσωπικό που να μπορεί να παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη προς τους στρατευμένους νέους οι οποίοι κατά τη διάρκεια της θητείας τους αντιμετωπίζουν προσωπικά, οικογενειακά ή άλλα προβλήματα.
· Προτείνουμε την ουσιαστική αύξηση του οικονομικού επιδόματος των Εθνοφρουρών στα όρια του κατώτατου μισθού, ώστε οι στρατιώτες να έχουν οικονομική ανεξαρτησία και ώστε η στρατιωτική θητεία να μην είναι οικονομικό βάρος για τις οικογένειες.
· Θεωρούμε απαραίτητη την επιμόρφωση όλων των επαγγελματικών στελεχών σε όλες τις βαθμίδες της Εθνικής Φρουράς, ώστε να είναι σε θέση να αξιολογούν και να αντιμετωπίζουν τις προβληματικές συμπεριφορές των νέων με κεντρικό άξονα την ανθρωποκεντρική στρατιωτική διοίκηση.
· Εισηγούμαστε την εισαγωγή αποτελεσματικών μηχανισμών διάκρισης των πραγματικά πασχόντων, σωματικά ή ψυχικά, από όσους επικαλούνται δήθεν σωματικές ή ψυχικές παθήσεις για αποφυγή της στράτευσης.
· Προτείνουμε την ουσιαστική μοριοδότηση της στρατιωτικής υπηρεσίας για αξιολόγηση στα πλαίσια διαδικασιών πρόσληψης ή προαγωγής στη Δημόσια Υπηρεσία και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ώστε οι υπεύθυνοι νέοι να μην βρίσκονται σε δυσχερέστερη θέση έναντι των φυγοστράτων.
· Προτείνουμε την εισαγωγή περιορισμών στις δυνατότητες πρόσληψης και ανέλιξης στο δημόσιο τομέα και ιδιαίτερα σε συγκεκριμένους νευραλγικούς τομείς της Δημόσιας Υπηρεσίας για όσους δεν κρίθηκαν ικανοί για εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων.
· Προτείνουμε την αλλαγή του υφιστάμενου πίνακα νοσημάτων σε σχέση με τις σωματικές και ψυχικές παθήσεις που επιτρέπουν την απαλλαγή από τη στρατιωτική θητεία έτσι ώστε να απαλλάσσονται μόνο όσοι έχουν σοβαρές μόνιμες παθήσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν ως αναπηρίες. Για τους πολίτες που έχουν αναπηρίες υπάρχει ήδη ειδική πρόνοια για πρόσληψη στη Δημόσια Υπηρεσία και το Υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει ρύθμιση για αύξηση του αριθμού των ατόμων με αναπηρίες που προσλαμβάνονται.
· Εισηγούμαστε τη θεσμοθέτηση της ολοκλήρωσης των προβλεπομένων κατά περίπτωση στρατιωτικών υποχρεώσεων, ως προϋπόθεσης για συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως π.χ. για την έκδοση άδειας κυνηγίου.
· Προτείνουμε τη συνεργασία του Υπουργείου Άμυνας με πολιτικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις νεολαίας για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση εκστρατειών διαφώτισης των νέων σχετικά με την αναγκαιότητα της στρατιωτικής υπηρεσίας.
· Προτείνουμε τη συνεργασία του Υπουργείου Άμυνας με το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού για την πραγματοποίηση ενημερωτικών σεμιναρίων για τους μαθητές της 3ης Λυκείου σχετικά με την αναγκαιότητα της στρατιωτικής υπηρεσίας.

Τέλος, προτείνουμε τη δημιουργία Εθνικής Επιτροπής Αντιμετώπισης του φαινομένου της φυγοστρατίας, υπό την ευθύνη του Υπουργείου Άμυνας, στην οποία θα συμμετέχουν το Υπουργείο Άμυνας, το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Εργασίας, η Επιτροπή Άμυνας της Βουλής και ο Οργανισμός Νεολαίας, ώστε να προωθηθούν μέσα από τον απαραίτητο συντονισμό τα κατάλληλα νομοθετικά και κανονιστικά μέτρα.


Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Εκτιμούμε ότι η εκτελεστική εξουσία διαθέτει την απαραίτητη πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση του φαινομένου της φυγοστρατίας, το οποίο ταλανίζει την Εθνική Φρουρά, τραυματίζει τη μαχητικότητα της Εθνικής Φρουράς, θυματοποιεί τους υπεύθυνους Εθνοφρουρούς και διαβρώνει τη συνοχή της κυπριακής κοινωνίας. Αναμένουμε ότι το Υπουργείο Άμυνας θα προβεί σύντομα στις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου και δηλώνουμε την ετοιμότητά μας για πλήρη στήριξη των πολιτικών πρωτοβουλιών που είναι προσανατολισμένες προς την ορθή κατεύθυνση. Αναμένουμε να ακούσουμε τις τοποθετήσεις όλων των πολιτικών δυνάμεων και είμαστε βέβαιοι ότι η σημερινή συζήτηση θα συνεισφέρει στην προσπάθεια καλής αντιμετώπισης του φαινομένου της φυγοστρατίας.


[ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ]

Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Η συζήτηση που έλαβε χώρα στα πλαίσια του θέματος με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και στην κυπριακή κοινωνία» που εγγράφηκε εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος, ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη και εκτιμώ ότι θα χρησιμεύσει τόσο στην εκτελεστική όσο και στη νομοθετική εξουσία για την περαιτέρω ανάληψη πρωτοβουλιών που να δίνουν λύσεις σε αυτό το πολύ σοβαρό πρόβλημα.
Όπως έχω προαναφέρει, εάν δεν ληφθούν σύντομα τα απαραίτητα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών. Η φυγοστρατία αποτελεί ένα καρκίνωμα, μία γάγγραινα για την Εθνική Φρουρά που διαρκώς επεκτείνεται και εξαπλώνεται. Αποτελεί μία βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της Εθνικής Φρουράς που δυστυχώς έχει ήδη πυροδοτηθεί. Αποτελεί ένα φαινόμενο που αν δεν τύχει αποτελεσματικής αντιμετώπισης θα δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρο το φάσμα της κυπριακής κοινωνίας. Ως πολιτικός κόσμος φέρουμε μεγάλη ευθύνη για τα υψηλά επίπεδα αποστροφής των νέων από την υποχρέωση της στρατιωτικής υπηρεσίας προς την πολιτεία. Ως πολιτική ηγεσία, ανεξαρτήτως κομματικής τοποθέτησης και ανεξαρτήτως της σχέσης του καθενός με την εξουσία, φέρουμε ευθύνη γιατί δεν καταφέραμε να εμπνεύσουμε τους νέους σε σχέση με την αναγκαιότητα της υπηρεσίας προς την ημικατεχόμενη πατρίδα που διεξάγει αντικατοχικό αγώνα. Φέρουμε επίσης ευθύνη γιατί δεν καταφέραμε να εμφυσήσουμε στους νέους μας το αίσθημα του καθήκοντος προς τους νόμους και τους θεσμούς της πολιτείας της οποίας είμαστε πολίτες. Φέρουμε ευθύνη ως πολιτικός κόσμος, ως γονείς, ως εκπαιδευτικοί, ως φίλοι, ως άνθρωποι.
Η ανάληψη της ευθύνης που μας αναλογεί δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιοριστεί στις υποχρεώσεις μας ως νομοθέτες ή στις υποχρεώσεις μας, κ. Υπουργέ, ως φορείς της εκτελεστικής εξουσίας. Η ανάληψη της ευθύνης μας πρέπει να αφορά το σύνολο της δραστηριότητάς μας στην κοινωνία και απαραίτητοι συνεργάτες είναι όλοι οι συμπολίτες μας. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου της φυγοστρατίας θα επέλθει μέσα από τη συνολική εισαγωγή μέτρων αλλά και μέσα από τη συνέργια όλων των εμπλεκόμενων κοινωνικών εταίρων, φορέων και θεσμών. Επαναλαμβάνω την πρόταση του Δημοκρατικού Κόμματος για τη δημιουργία Εθνικής Επιτροπής Αντιμετώπισης του φαινομένου της φυγοστρατίας, υπό την ευθύνη του Υπουργείου Άμυνας, στην οποία θα συμμετέχουν το Υπουργείο Άμυνας, το Υπουργείο Παιδείας, το Υπουργείο Εργασίας, η Επιτροπή Άμυνας της Βουλής και ο Οργανισμός Νεολαίας, ώστε να προωθηθούν μέσα από τον απαραίτητο συντονισμό τα κατάλληλα ρυθμιστικά μέτρα και αναμένω ότι το Υπουργείο Άμυνας θα αναλάβει σύντομα σχετική πρωτοβουλία.

Κύριε Πρόεδρε,
κύριε Υπουργέ,
κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Αναμένουμε ότι σε αυτή την προσπάθεια θα είμαστε όλοι συμπαραστάτες και συνοδοιπόροι, επειδή μόνο έτσι θα δώσουμε το περιθώριο για την καθολικότητα της παρουσίας υπεύθυνων νέων πολιτών και ασφαλούς πλαισίου κοινωνικής δραστηριοποίησης.


Ευχαριστώ.

Συνάντηση αντιπροσωπίας του ΔΗΚΟ με τον Υπουργό Άμυνας, με αντικείμενο την αντιμετώπιση του φαινομένου της φυγοστρατίας

Φύτος Κωνσταντίνου:
«Eάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών»

Την Τρίτη 7 Ιουλίου 2009, πραγματοποιήθηκε συνάντηση αντιπροσωπίας του Δημοκρατικού Κόμματος με τον Υπουργό Άμυνας, κ. Κώστα Παπακώστα, με κύριο αντικείμενο το διογκούμενο φαινόμενο της φυγοστρατίας, εν όψει της συζήτησης του θέματος που εγγράφηκε εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Δημοκρατικού Κόμματος για συζήτηση την Πέμπτη 9 Ιουλίου 2009, στο Κεφάλαιο Δ΄ της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και την κυπριακή κοινωνία».
Στα πλαίσια της συνάντησης επιδόθηκε στον Υπουργό Άμυνας αναλυτικό Υπόμνημα με διαπιστώσεις και προτάσεις του Δημοκρατικού Κόμματος, σχετικά με την αντιμετώπιση του φαινομένου της φυγοστρατίας.

Μετά από την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο Υπεύθυνος Τομέα Άμυνας του Δημοκρατικού Κόμματος, Βουλευτής κ. Φύτος Κωνσταντίνου, δήλωσε τα εξής:

«Το φαινόμενο της φυγοστρατίας είναι μια πραγματικότητα που τραυματίζει τη μαχητικότητα της Εθνικής Φρουράς, που θυματοποιεί τους υπεύθυνους Εθνοφρουρούς και που διαβρώνει τη συνοχή της κυπριακής κοινωνίας.

Το ενδιαφέρον του Δημοκρατικού Κόμματος για το θέμα της φυγοστρατίας δεν είναι όψιμο αλλά διαχρονικό και έντονο. Ήδη από το 2006, εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΔΗΚΟ, κατατέθηκε Πρόταση Νόμου που προνοούσε αποτελεσματικές λειτουργίες αντιμετώπισης του προβλήματος της φυγοστρατίας, επανειλημμένα επισημάναμε τόσο στην Επιτροπή Άμυνας της Βουλής όσο και δημόσια την ανεπάρκεια των έως τώρα νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου Άμυνας, και παράλληλα καταθέσαμε σχετικές προτάσεις προς το Υπουργείο Άμυνας.

Εν όψει της κατάταξης των νεοσυλλέκτων στρατιωτών της 2009Β ΕΣΣΟ που βρίσκεται σε εξέλιξη, και δεδομένης της διαρκώς διογκούμενης έκτασης του φαινομένου της φυγοστρατίας, έχουμε εγγράψει προς συζήτηση με τη μορφή του κατεπείγοντος στο Κεφάλαιο Δ΄ της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων το θέμα «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και την κυπριακή κοινωνία», με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινή γνώμης και τη διατύπωση προτάσεων από τις πολιτικές δυνάμεις. Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη.

Η σημερινή συνάντηση με τον Υπουργό Άμυνας ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη αφού για την αντιμετώπιση του φαινομένου είναι απαραίτητη η ενεργοποίηση της εκτελεστικής εξουσίας, όπου καταθέσαμε αναλυτικές εισηγήσεις .

Θεωρούμε ότι το Υπουργείο Άμυνας επιβάλλεται να καταθέσει άμεσα Νομοσχέδιο που να τροποποιεί αποτελεσματικά τη Νομοθεσία που διέπει την εναλλακτική θητεία των στρατευσίμων και τη Νομοθεσία που διέπει την απαλλαγή από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις για λόγους υγείας. Επιπλέον, το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την καλύτερη λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, ώστε ο χρόνος των Εθνοφρουρών να αξιοποιείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Υπογραμμίζεται ότι το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση το συντομότερο, αφού εάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, λαμβανομένης υπόψη της τάσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών.»

Η γάγγραινα της Εθνικής Φρουράς

Το φαινόμενο της φυγοστρατίας είναι μια πραγματικότητα που τραυματίζει τη μαχητικότητα της Εθνικής Φρουράς, που θυματοποιεί τους υπεύθυνους Εθνοφρουρούς και που διαβρώνει τη συνοχή της κυπριακής κοινωνίας. Η αποφυγή της στράτευσης γίνεται πλέον η επιλογή όσων προτιμούν να θέσουν το προσωπικό συμφέρον πάνω από το γενικό καλό και να επιφορτίσουν λόγω της απουσίας τους με επιπλέον βάρη όσους θα είναι παρόντες. Η επιπόλαιη απόφαση για την αποφυγή του καθήκοντος της υπηρεσίας προς την πολιτεία, είτε δια της επίκλησης δήθεν προβλημάτων ψυχικής υγείας, είτε δια της επίκλησης της λεγόμενης «δυσκολίας προσαρμογής στο στρατιωτικό περιβάλλον», είτε δια της επίκλησης δήθεν σωματικών παθήσεων, δυστυχώς γίνεται εξελικτικά αποδεκτή ως ανεκτή και ηθικά νόμιμη επιλογή για τους νέους μας.
Η φυγοστρατία επηρεάζει αρνητικά τη δυνατότητα του προγραμματισμού των λειτουργιών της Εθνικής Φρουράς, αφού καθιστά την αριθμητική σύνθεση των στρατευσίμων αστάθμητο παράγοντα και θυματοποιεί τους κανονικώς υπηρετούντες Εθνοφρουρούς αφού τους επιφορτίζει με τα καθήκοντα των φυγοστράτων τα οποία εξακολουθούν να υφίστανται στα πλαίσια της αποστολής της Εθνικής Φρουράς. Παράλληλα, η φυγοστρατία επηρεάζει αρνητικά την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού οι δεδομένες ανάγκες στελέχωσης δεν καλύπτονται σε απόλυτο βαθμό. Επιπλέον, δημιουργεί κοινωνικά προβλήματα ανισότητας μεταξύ των κανονικώς υπηρετούντων και των φυγοστράτων, αφού οι πρώτοι εισέρχονται στον επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό βίο αργότερα από τους δεύτερους ενώ δημιουργούνται ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα που οδηγούν σε αντικοινωνικές συμπεριφορές.
Το ενδιαφέρον του Δημοκρατικού Κόμματος για το θέμα της φυγοστρατίας δεν είναι όψιμο αλλά διαχρονικό και έντονο. Ήδη από το 2006, εκ μέρους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΔΗΚΟ, κατατέθηκε Πρόταση Νόμου που προνοούσε αποτελεσματικές λειτουργίες αντιμετώπισης του προβλήματος της φυγοστρατίας, επανειλημμένα επισημάναμε τόσο στην Επιτροπή Άμυνας της Βουλής όσο και δημόσια την ανεπάρκεια των έως τώρα νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου Άμυνας, και παράλληλα καταθέσαμε σχετικές προτάσεις προς το Υπουργείο Άμυνας. Σήμερα, εν όψει της κατάταξης των νεοσυλλέκτων στρατιωτών της 2009Β ΕΣΣΟ που βρίσκεται σε εξέλιξη, και δεδομένης της διαρκώς διογκούμενης έκτασης του φαινομένου της φυγοστρατίας, έχουμε εγγράψει προς συζήτηση με τη μορφή του κατεπείγοντος στο Κεφάλαιο Δ΄ της Ολομέλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων θέμα με τίτλο «Το φαινόμενο της φυγοστρατίας, οι επιπτώσεις του στην Εθνική Φρουρά και την κυπριακή κοινωνία», με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινή γνώμης και τη διατύπωση προτάσεων από τις πολιτικές δυνάμεις.
Για την αντιμετώπιση του φαινομένου είναι απαραίτητη η ενεργοποίηση της εκτελεστικής εξουσίας. Το Δημοκρατικό Κόμμα θεωρεί ότι το Υπουργείο Άμυνας επιβάλλεται να καταθέσει άμεσα Νομοσχέδιο που να τροποποιεί αποτελεσματικά τη Νομοθεσία που διέπει την εναλλακτική θητεία των στρατευσίμων και τη Νομοθεσία που διέπει την απαλλαγή από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις για λόγους υγείας. Επιπλέον, το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την καλύτερη λειτουργία της Εθνικής Φρουράς, ώστε ο χρόνος των Εθνοφρουρών να αξιοποιείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Υπογραμμίζεται ότι το Υπουργείο Άμυνας πρέπει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση το συντομότερο, αφού εάν δεν ληφθούν άμεσα τα κατάλληλα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα, λαμβανομένης υπόψη της τάσης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, στο προσεχές διάστημα θα καταγραφούν τα μεγαλύτερα ποσοστά φυγοστρατίας όλων των εποχών.